سفید کننده ها را بشناسیم

تاریخ : 1396.05.13

نظرات : 0

^{صنعتگران جوان : واژه Bleach (سفید کننده) که میتواند در معنای گسترده ای استفاده شود شامل القای هر نوع تغییر در جهت یک درجه روشنتر شدن رنگ شی می باشد. بطور فیزیکی ٬ مفهوم این افزایش در انعکاس نور مرئی در نتیجه جذب سطحی است.}

سفید کننده

^{در کل اثر سفید کنندگی می تواند توسط وسایل شیمیایی یا / فیزیکی و مکانیکی ، بخصوص در اثر تغییر یا جابجایی رنگدانه ها و لکه های چسبیده به شی مورد نظر رخ دهد . در چرخه شستشو ، تمام این فرآیندها نظیر هم رخ میدهند ، اما حدود و اندازه آنها بسیار متنوع است و اهمیت هرکدام تا اندازه ایی توسط طبیعت لکه موجود تعیین می شود. مکانیزم های مکانیکی / فیزیکی اصولا برای انتقال مواد رنگی و لکه های روغنی موثر هستند و سفید کننده های شیمیایی برای جابجایی لکه های غیر قابل شستشوی چسبیده به پارچه به کاربرده می شوند و این عمل توسط واکنش های تجزیه اکسایشی و کاهشی سیستم های رنگ ساز انجام می شود.فقط رنگبرهای اکسایشی هستند که به اندازه زیاد مصرف می شوند.}

^{بسیاری از لکه ها که شامل ترکیباتی هستند که اگر از طریق فرآیند کاهشی سفید شوند ، ابتدا بی رنگ شده ، اما بعدا در نتیجه اکسایش توسط هوا به حالت های رنگی اولیه شان بر می گردند.با وجود این نتیجه کلی ، استفاده از سفید کننده های کاهشی مخصوص (Na2S2O4, NaHSO3) که باعث انواع ویژه رنگ رفتگی در محیط های خانگی یا تجاری می شود را رد نمیکند.}

^{میزان تاثیر سفید کنندگی که می توان به آن رسید به چند فاکتور بستگی دارد که شامل :}

^{نوع سفید کننده ، غلظت آن و زمان آن در فرآیند شستشو یا آبکشی ، دمای شستشو، نوع لکه سفید شده و طبیعت و جنس پارچه میباشد.}

^{دو روش که برای سفید کنندگی اکسایشی فرآیندهای آبکشی و شستشو اهمیت خاصی دارند ، سفید کننده های پروکسید و هیپوکلریت هستند که میزان تغییرات در کارایی آنها شدیدا به سفارشات کشورهای ویژه ، بستگی دارد.}

^{ترکیبات موثر سفیدکننده ها :}

^{سفید کننده های مهم در اروپا از نوع پروکسید هستند. پروکسید هیدروژن توسط محیط قلیایی به گونه فعال آنیون هیدروژن پروکسید مطابق واکنش زیر تبدیل می شود:}

^{H2O2+OH<—>H2O+Ho2-}
^{منابع پراکسید هیدروژن معمولا پراکسید های غیر آلی و پراکسوهیدراتها هستند . مهم ترین منبع پربورات سدیم (سدیم پرکسی بورات تترا هیدرات)است که در حالت بلورین به صورت یون پرکسید بورات وجود دارد. هیدرولیزهای یونی این مواد در آب پراکسید هیدروژن بوجود می آورد و هنگامی که در شوینده ها حضور می یابند عمر نگهداری خوبی را نشان می دهند.مقایسه بیشتر بین سفید کننده ها نشان می دهد که پربورات سدیم بهترین شرایط برای استفاده به عنوان سفید کننده فعال و موثر شوینده را داراست.غلظت سفید کننده فعال آنیون پرکسید هیدروژن با افزایش PH و دما افزایش می یابد.}

^{پایدار کننده های سفید کنندگی}

^{نقش یون هایی از قبیل مس ، منگنز و آهن ، تسریع در آزاد سازی اکسیژن در سیستم های سفیدکنندگی میباشد . این عمل کارایی سفید کننده را کاهش داده و در ضمن باعث آسیب به پارچه می شود. افزایش دقیق ۰.۱-۵٪ از سیلیکات منیزیم ، به خاطر جذب فلزات سنگین به طور نسبتا زیادی از این کاتالیست ها جلوگیری می کنند.}

^{امکان کاهش بیشتر اثر فلزات سنگین ، با افزایش عوامل کمپلکس کننده معینی مانند تری فسفات سدیم وجود دارد. اما این ماده تنها یک اثر کمپلکس کنندگی نسبتا کمی با فلزات سنگین دارد ولی نمی تواند پایداری کافی در حضور آنها داشته باشد.در عوض عوامل کمپلکس کننده نظیر اتیلن دی آمین تترا استیک اسید یک اثر پایدار کننده برجسته را نشان می دهد.}
^{همچنین مقدار PH در سفیدگری پراکسید اهمیت زیادی دارد . با افزایش PH ، شاخص سفیدی تا یک مقدار حداکثر (PH=11) افزایش و سپس کاهش می یابد. تخریب لیف (سیالیت در محلول کوپر آمونیوم) در PH=9 حداقل است اما مقداری که در PH=10 رخ دهد مقدار قابل قبولی است. در PH بالاتر از ۱۱ شدت تخریب لیف مجددا قابل قبول است . PH در محدوده ۱۰.۲ -۱۰.۷ برای سفید گری پنبه با پراکسید هیدروژن مناسب است . مقادیر PH کم می تواند منجر به کاهش حلالیت پایدار کننده سیلیکات سدیم و ته نشینی آن و نیز سفیدی کمتر ناشی از فعالیت کمتر پراکسید شود.}
^{در حالیکه سیلیکات سدیم یکی از متداول ترین پایدار کننده های مورد استفاده در سفیدگری است استفاده از آن ممکن است باعث خشن شدن زیر دست پارچه و نیز ایجاد لکه های نفوذناپذیر شده و منجر به حصول رنگرزی لکه دار Spotty dyeing گردد.ازینرو پایدار کننده های آلی یا تریکبات آنها و سیلیکات بهترین جایگزین برای سیلیکات سدیم هستند.همچنین علاوه بر مهمترین اجزا دستورالعمل سفیدگری یعنی پراکسید هیدروژن ، سودسوزآور (کاستیک سودا) و پایدار کننده گاهی اوقات برای کمک به عملیات سفیدگری از مواد کمکی استفاده می شود این مواد ممکن است سطح فعال ها و مواد کمپلکس دهنده باشند که نوع و غلظت مصرفی آنها میتواند نقش مهمی در حصول اثر سفیدگری داشته باشد.}